JEF VAN DEN HOUT
In "Doctor Flow presenteert" ontvangt Doctor Flow ontwerper/uitvinder Michiel van der Kley en business developer/consultant Marc Bertens (o.a. Co-founder G-Star). Voor Michiel is het vinden van zijn dagelijkse flow essentieel om tot zijn fascinerende ontwerpen te komen. Het liefst werkt hij hieraan helemaal alleen in zijn eigen studio. Hier creëert hij dan zijn eigen flow klimaat waardoor hij volledig geconcentreerd zijn uitdagingen aan kan gaan. Marc daartegenover heeft een team nodig om zelf in flow te komen. Mensen om hem heen die dezelfde passie voor fashion en creativiteit delen. Op deze wijze zette hij in het verleden het merk G-Star neer op wereldniveau, en is hij op dit moment betrokken bij nieuwe initiatieven als Grivec Bros. In deze blog focussen we op het solowerk van Van der Kley.
Benieuwd hoe Michiel en Marc beiden hun weg naar flow vonden bezoek dan op 29 juni "Doctor Flow presenteert", door kaarten te bestellen via:
Over Michiel van der Kley:
Michiel van der Kley begon na zijn opleiding geschiedenis met het ontwerpen en in eigen beheer uitbrengen van meubels. Na een aantal jaren als zelfproducerend meubelontwerper te hebben gewerkt besloot hij zich exclusief op het ontwerpen toe te leggen. Al snel werden zijn ontwerpen door toonaangevende fabrikanten in binnen- en buitenland geproduceerd waaronder Arco, Artifort, Spectrum, Gispen en van Esch. Michiel won ook meerdere awards waaronder de Merit award Singapore 2006, de Best of the best award tijdens 100%design Rotterdam 2006. Ook was hij de winnaar van de Lokta Paper Contest Nepal 2007. Daarnaast doceerde Michiel aan diverse academies waaronder de Rietveld Academie in Amsterdam en de koninklijke Academie in Den Haag, schreef hij meerdere handleidingen voor het 3D tekenprogramma Rhino en richtte hij de Rhinoacademie op.
Hoewel het ontwerpen van meubelen zijn grote passie was kreeg het na jaren toch een soort sleur. Waar het ooit leek alsof de meubelwereld in was voor vernieuwing en innovatie leek het voor hem steeds meer een wereld van mode en styling geworden. Werkelijke vernieuwing hoorde er kennelijk niet thuis, terwijl hij als ontwerper juist een zoektocht naar het onbekende ambieerde.
Michiel begon aan iets anders, een nieuwe reis zonder eindbestemming, geïnspireerd door de natuur, met als uitdaging de mogelijkheden van de computer, het internet en de 3D printer voor thuisgebruik. Dit alles in co-creatie met een community, op gepaste afstand. De zoektocht kreeg uiteindelijk de naam Project EGG, en bood inspiratie ten aanzien innovatieve vormen van ontwerp, samenwerking en productie. Project EGG leidde tot de geboorte van Project Next waar hij experimenteert met een beton 3D printer.
Terug in de tijd:
Eerder in 2012 interviewde we Michiel van der Kley in zijn ontwerpstudio en laten we op dat interview nog eens terugblikken.
Michiel van der Kley (2013): Flow is iets persoonlijk en komt van binnenuit. Je zit dan in een bepaalde drive. Als ik me in mijn gedachten of in mijn werk ga verhouden tot mensen om me heen, bijvoorbeeld wat mensen zouden vinden van mijn ontwerpen lukt het mij niet zo gauw om in een flow te raken. Als ik in opdracht een bureau moet ontwerpen voor een bedrijf, dan kan ik dat eigenlijk niet, er komt dan uiteindelijk wel iets uit, maar ik heb er wel moeite mee. Ik ben dan meer bezig met het bedenken wat zij willen, in plaats van dat ik denk vanuit mijzelf. Zonder opdracht gebeurt het maar al te snel door te associëren en iets te zien waar ik mee verder kan dat ik op ga in een flow. Het gaat dan ook niet alleen om wat voor je staat, dan gaat het veel verder dan alleen ontwerpen. Zonder opdracht komt het vanuit mij en vind ik het echt mooi en komen er ontwerpen uit die mij zelfs verbazen. Dat vind ik dan ook zo prachtig aan flow er komen dan dingen uit die je niet verwacht had.
Een goed ontwerp begint bij helemaal niets, een ongeschreven blad. Voor mij is ontwerpen dan ook dat je in een karretje van een achtbaan zit en je gewoon laat gaan. Als je je gewoon laat gaan en je overgeeft aan een groter geheel komt het vanzelf, dat is voor mij dan ook flow. Als je dan eenmaal in die flow zit gaat alles fantastisch. Een theorietje van mij is, dat je met je linker hersenhelft denkt in woorden en jezelf dus beperkt en met je rechter hersenhelft ben je creatief en denk je in beelden in een soort overdrachtelijke zin. Op het moment dat je linker hersenhelft licht onder druk komt te staan, kan het (rechter) creatieve gedeelte van het brein zijn gang gaan en zit je in een Flow.
Jef van den Hout (2017): We weten inmiddels door wetenschappelijk onderzoek dat voor het creatieproces de samenwerking van beide hersenhelften essentieel is, en dat er veel mythen bestaan over de linker en rechter hersenhelft zie o.a. Corballis (2014). De flow theorie geeft aan dat tijdens een moment van flow je 'reflectieve zelf', het stemmetje in je hoofd wat overal maar kritiek op geeft, er even niet is. Michiel weet het gedeelte in de hersenen wat hier voor zorgt dus goed te onderdrukken. Dit doet hij vaak door het opzetten van een goede jazz plaat en door alleen te werken, zo observeerde wij.
Michiel van der Kley (2013): Ik werk graag alleen, vanuit mezelf en houdt me bezig met mijn eigen fascinaties. In het begin van mijn carrière was dat niet zo, toen was ik veel benieuwder wat andere mensen ervan vonden. Wat heel logisch is want je moet verkopen. Dat nam wel lastige vormen aan, je voelt je dan een soort kameleon die zich continu aanpast aan de behoeftes van anderen. Ik had nog geen connectie met wat ik echt interessant vond, ik deed alleen dingen die goed liepen in de meubelindustrie. Nu probeer ik een eigen pad te bewandelen, met waarden die van binnen uit komen in plaats van aftasten wat het goed zou kunnen doen. Ik wil daarom ook niet in blaadjes kijken, ik wil gewoon blanco beginnen en ontdekken wat mijn fascinaties zijn. Ik zie dat nu ook terug in mijn ontwerpen, namelijk de natuur en muziek. Het is dan ook mijn doel om uit te komen bij de dingen die ik interessant vindt. Ik kijk ook terug naar de dingen die ik als kind leuk vond, dit waren bijvoorbeeld zeepbelletjes. Ik probeer deze structuren te begrijpen en de kennis weer te verwerken in mijn ontwerpen. Ik luister nu ook naar mezelf. Vroeger ging ik aan een stuk door en wilde ik te veel tegelijk doen. Terwijl nu, als ik mij zwaar heb ingespannen, dan vind ik dat ik ontspanning heb verdient. Ik neem nu ook de tijd om alles goed te doen en als dat betekent dat ik mij op één ontwerp moet focussen dan doe ik dat ook. Ik merk dat ik daardoor nu ook veel meer energie heb. Nooit gedacht dat ik dit zou zeggen, maar je moet goed met jezelf omgaan en naar je lichaam luisteren.
Ontwerpen doe ik het liefst in een vrij en vertrouwde omgeving. Ik moet de ruimte hebben om alles uit te bouwen en mag absoluut niet afgeleid worden. Ik heb wel een team om me heen verzameld, maar ik wil er niemand bij hebben als ik mijn lege pagina aan het vullen ben. Als het ontwerp klaar is, gaan andere professionals er mee aan de slag. Ik ontwerp dus graag alleen en ervaar dan ook flow.
Ik probeer mijzelf ook altijd te beschermen, dit doordat ik er niet altijd op vertrouwde dat als ik in een flow was de juiste schetsen eruit koos. Ik zette dan op de achterkant van de schets een V-tje en dan koos ik de volgende dag weer de beste schetsen en controleerde of dat overeen kwam met de keuzes die ik de dag ervoor had gemaakt. Vaak zijn dat dan dezelfde schetsen en zie je dat je ook tijdens flow op jezelf kan vertrouwen. Wat ik dan ook magisch vindt, eigenlijk het leukste aan mijn werk, in het begin is er niks en dan "plop" komt het toch tot je. Ik begin en zie wel waar ik eindig. Echte goede ontwerpen en ideeën komen niet door lineair te denken of in opdrachten sfeer. Pas als er flow ontstaat komt het uiteindelijke doel vanzelf. De weg ernaar toe, de ontwerp fase is veel leuker dan de uitkomst. Dit is ook wat ik me het meest herinner, waar ik me op focus en waar ik de uitdaging in zie. Ik hou van de dingen waarvan mensen in het begin zeggen dat het raar, onduidelijk of onmogelijk is.
Dit doet oud stagiaire van Flow Concepts Gita Habibi Dizgah, die destijds het interview uitwerkte, denken aan de wijze woorden van Albert Einstein:
‘‘If at first, the idea is not absurd, then there is no hope for it.’’
Jef van den Hout (2017) vult daar de volgende quote van Einstein nu graag aan toe:
“The one who follows the crowd will usually get no further than the crowd. The one who walks alone, is likely to find himself in places no one has ever been.”
Michiel van der Kley (2013): Aan de andere kant beoordeel ik mijn werken ook naar aanleiding van het scheppingsproces. Als dat een mooie ervaring was, vond ik de uitkomst ook veel mooier. Dit betekent dan niet dat dit hetzelfde is voor een buitenstaander, die was er natuurlijk helemaal niet bij. Het mag daarom dan eigenlijk ook geen criteria zijn.
Natuurlijk zijn er vele voordelen met het stellen van een doel vooraf. In bepaalde situaties, denk hierbij aan een actielijstje voor de dingen die je nog allemaal moet doen die dag of week. Maar voor mij is dat bij het ontwerpen van meubilair niet het geval. Ik begin zonder doel, maar uiteindelijk komt het doel vanzelf tot je wanneer je in een flow raakt.
Vele mensen vragen hoe kom je tot je ontwerpen en dan antwoord ik telkens weer ik heb geen idee het gebeurt gewoon. Wanneer ik in flow ben dan sta je in verbinding met een groter geheel en dat duwt je voort. Het werkt niet systematisch, het begint bij niks. Je kunt je creatief proces niet in beeld zetten of verwoorden. Je hebt dan ook geen controleren wanneer ideeën tot je komen en wanneer het weer gaat. Houdt je bezig met je fascinatie, volg je hart en intuïtie en doe het gewoon de rest komt vanzelf.
Een mooi proces is de essentie voor een mooi resultaat!
Jef van den Hout (2017): Op dit moment heeft de zoektocht van Michiel naar wat mogelijk is in 3D printen geleid tot verschillende exposities, presentaties en projecten over de hele wereld. Op dit moment wordt Project EGG bijvoorbeeld tentoongesteld in Madrid tijdens Espacio Fundacion Telefonica die duurt tot 22 oktober 2017. Al met al nu al een fantastisch resultaat dus!
